Vitaminler

Vitamin A
• İlk bulunan vitamindir.
• Göz sağlığı, büyüme-gelişme, üreme fonksiyonları ve bağışıklıkta çok önemlidir.
• Yumurta, avokado, karaciğer, süt, havuç, ceviz, balık ve yeşil sebzelerde bol bulunur.
• AZLIĞI; Gece körlüğü, göz kuruluğu, büyüme ve gelişme geriliği, bağışıklık azalmasına neden olur.
• FAZLALIĞI: Gebelerde doğumsal bebek organ bozukluları, düşüklere yol açabilir. Ayrıca cilt kuruluğu ve kızarıklığı, saç dökülmesi, kemiklerde şişmeler, ağrılar yapabilir.
• Günlük gereksinim: 1500 ÜNİTE (600 MİKROGRAM)
Niasin
• Bira mayası, karaciğer, böbrek, hububat ve ette bulunur.
• Günlük gereksinim 15 mg kadardır.
• Hücrelerin enerji temininde, sinir sistemi işlevlerinde, mide bağırsak sistemlerinde ve deri mukozaların korunmasında önemli rolü vardır.
• Eksikliğinde PELLEGRA adı verilen bir hastalık görülür. Bu hastalıkta çeşitli cilt döküntüleri, ishal, dil şişliği, siyah dil görünümü, zihinsel, mental ve ruhsal bozukluklar görülür.
• Fazla alınmasında bir sorun görülmez.
Folik Asit(B-11)
• Azlığı: Kan hastalıkları, kemik iliği bozuklukları, gebelerde fetüs anomalileri, DNA-RNA bozuklukları.
• Bulunduğu gıdalar: Karnabahar, yeşil yapraklı sebzeler, maya, karaciğer, böbrek.
• Günlük gereksinim: 100 mikrogram.
B Kompleks Vitaminleri
• Vücut enerji ve kan sistemlerine önemli katkıları vardır. Ayrıca sinir sistemi ve cilt üzerinde de önemli etkileri iyi bilinmektedir. Isıya dayanıklıdır. Konservelerde bulunmaz.
• Vitamin B-1: Eksikliğinde BERİBERİ hastalığı görülür. Sinir sitemini tutan bir hastalıktır. Tiamin adlı b-1 vitamini alınmazsa beyin dokusu şeker ve oksijenden yararlanamaz. Bu da yürüme bozuklukları, bitkinlik, dokularda ödem, erken yaşlanma ve ölüme yol açar.
• Tiamin, en çok tam tahıllarda, bira mayasında, süt ve karaciğerde bulunur.
• Mideden ve ince bağırsaktan emildiği için gastriti olanlarda ve alkoliklerde eksikliği ağır sorunlara yol açabilir.
• Günlük gereksinim 1-2 miligramdır.
Riboflavin(B2)
• Azlığı: Kusma, ishal, deri döküntüleri, kas kasılmaları, göz sinirini harab etme, dil şişmesi, görme bozuklukları.
• Bulunduğu gıdalar: Et, süt, hububat.
Pridoksin(B6)
• Azlığı: Deri döküntüleri, karaciğer yağlanması, kansızlık, sinir sistemi bozuklukları.
• Bulunduğu gıdalar: Et, karaciğer, böbrek.
• Gereksinim: Günde 1-2 mg.
Vitamin B12
• Azlığı: Ağır kan hastalığı, Sinir sistemi bozuklukları.
• Bulunduğu gıdalar: Balık, yumurta, peynir.
• Günlük gereksinim: 2-3 MİKROGRAM.
Vitamin C(Ascorbicasit)
• Azlığı: Deri, deri altı ve mukozalarda ağır harabiyet, enfeksiyonlara eğilim, yara iyileşmesinde gecikme.
• Bulunduğu gıdalar: Narenciye, erik, armut, elma, karnabahar, domates, biber, anne sütü.
• Günlük gereksinim: 60-90 MG.
Vitamin D
• Azlığı: Raşitizm, iskelet sistemi bozuklukları.
• Kaynak: Güneş ışığı, süt, bal, yumurta sarısı, karaciğer.
• Günlük gereksinim: 400 ünite.
• Özellikleri: Vücutta tüm sistemler üzerinde etkisi vardır. Hormona benzer etkileri vardır.
• Fazlalığı: İshal, kilo kaybı, dokularda kireçlenme, böbrek taşı, kafa içi basınç artması.
Vitamin K
• Kaynak: Yeşil yapraklı sebzeler, karaciğer.
• Günlük gereksinim: 70 mikrogram.
• İşlev: Kan pıhtılaşmasında.
• Azlığı: Yaygın kanamalar.
• Fazlalığı: Sarılık, kan elemanlarında parçalanma.
Kolin
• Bellek üzerine çok etkilidir.
• Eksikliğinde yorgunluk, uykusuzluk, unutkanlık görülür.
• Günlük gereksinim 500 miligramdır.
Koenzim Q
• Antioksidandır.
• Hücre membran dayanıklılığını sağlar.
Karnitin
• Eksikliğinde myopati görülür.
Vitamin E(Tokoferol)
• Kaynak: Ruşeym yağı, yeşil yapraklı sebzeler.
• Günlük gereksinim: 15 miligram.
• İşlev: Antioksidan, vücut zarlarının korunması.
• Eksiklik: Kan parçalanması, kas güçsüzlüğü, çift görme.
• Fazlalığı: İshal, bulantı, kusma.
Kaynak: Etkin Sağlık Dergisi Sayı 10 – Prof. Dr. Sırrı Bektaş
Bir cevap yazın